Yiyun Li, 4 Kasım 1972
yılında öğretmen bir anne ve nükleer fizikçi bir babanın çocuğu olarak
Pekin, Çin'de dünyaya gelmiş. Liseyi matematik sınıfında bitirdikten sonra 1991
yılında “People's Liberation Army”de iki yıllık mecburi askerlik
hizmetini tamamlamış. Pekin Üniversitesi İmmünoloji bölümünden 1996
yılında mezun olan Li , kariyer yapmak üzere Amerika’ya gitme
hayalini gerçekleştirmiştir. 2000 yılında Iowa Üniversitesinden “Master of
Science in Immunology” derecesini almış, ancak yazıya olan merakı sonucu
doktora yapmaktan vazgeçerek 2005 yılında aynı üniversitenin kurgu ve
yaratıcı yazarlık programlarına katılmış.
Li’nin edebiyat
kariyeri ilk olarak yazdığı kısa hikayelerle başlamış. Bu hikayeleri, prestijli
edebiyat dergilerinde yayımlanmış ve kısa sürede edebiyat dünyasında dikkat
çekmiş. 2005 yılında, “A Thousand Years of Good Prayers” adlı hikaye
koleksiyonu ile Frank O’Connor Uluslararası Kısa Hikaye Ödülü’nü kazanmış.
Yazar bu koleksiyonunda, göçmen deneyimleri, kültürel çatışmalar ve insan
psikolojisi gibi karmaşık konuları ustalıkla yazıya dökmüş.
2005-2008 arası Oakland’da
kocası ve iki oğlu ile yaşayan Li, “University of California, Davis”in
İngilizce bölümünde dersler vermek için 2008 de California’ya taşınmış. Bu
dönemde Li’nin ilk romanı olan “The Vagrants – Serseriler” 2009 yılında yayımlanmış.
Roman, toplumsal değişimlerin bireyler üzerindeki etkilerini inceler ve
insanların kişisel özgürlüklerini arama çabalarını anlatır. 2017 yılından
itibaren Princeton Üniversitesi, The Lewis Center for The Arts
böümünde yaratıcı yazarlık dersleri vermeye başlayan Li, 2022 yılında bu
bölümün direktörü olmuştur.
Yiyun Li, eserlerinde
genellikle dilin gücünü ve insan psikolojisinin derinliklerini vurgular.
Kimlik, aidiyet ve yabancılaşma gibi temaları ustaca işler. Hem Çin hem de
Amerika’nın kültürel karmaşıklıklarını anlama ve yansıtma yeteneği ile tanınır.
Eserlerini yalnızca ingilizce olarak yazan Li bir röpörtajında böylece
kendini daha özgür hissettiğini belirtmiş.
Yiyun Li, 2012 yılında
depresyona girmiş ve iki defa intihara teşebbüs etmiştir. Hastaneden toparlanıp
ayrıldıktan sonra kurgu yazma ilgisini kaybetmiş ve bir yıl boyunca çeşitli
hatıralar, biyografiler, günlükler, dergiler okumaya odaklanmış. Bu dönem
yaşadığı depresyonu anlattığı anı kitabı “Dear Friend” 2017 yılında basılmış.
Kitap basıldıktan birkaç ay sonra 16 yaşındaki oğlu Vincent intihar etmiş. 2019
yılında basılan “Where Reasons End” romanında Li bu yas dönemine değinir.
Şubat 2024 de ise 19 yaşındaki oğlu bir tren kazası geçirmiş ve hayatını
kaybetmiştir. Yetkililer bu ölümün de bir intihar olduğunu raporlamışlardır.
2022’de yayınlanan
“Kazkafanın Hikayesi - The Book of Goose”, 2023 yılında “PEN/Faulkner Award for
Fiction” ödülünü kazanmış. Kitapları bugüne kadar 20 den fazla dile çevrilen Li
kariyeri boyunca çok sayıda ödül almış, 2024 Booker prize gibi önemli kitap
ödülleri jürilerinin üyesi olmuş, ayrıca ilk önce 35 yaş altı, daha sonra 40
yaş altı izlenmeye değer Amerikalı yazarlar arasına seçilmiş.
Yiyun Li hâlâ
California’da yaşıyor ve California Üniversitesi’nde yaratıcı yazarlık dersleri
veriyor.